Het klinkt als een prachtig voornemen: meer balans. Maar betekent dat precies? Een betere balans in je werk, meer balans in je tijdsverdeling of meer balans in jezelf? Ehm? Maar wat is balans eigenlijk? En hoe zoek, of beter nog, waar vind je die?
Goed. Meer balans dus. De definitie van balans en zeker van balans in je werk is nog niet zo makkelijk te vinden. Balans is een evenwicht tussen…. tja tussen wat eigenlijk? Tussen leuke en minder leuke klussen of moeilijke en makkelijke taken? Vaak wordt een balans tussen energievreters en energiegevers aangehaald. Ook wordt de balans tussen werk en privézaken vaak genoemd, waarbij het idee is dat je minder tijd of energie in je werk stopt en je meer richt op privétijd. Niet zozeer voor huishoudelijke- of zorgtaken, maar vooral om meer tijd voor jezelf vrij te maken. Tijd om te sporten, tijd voor hobby’s, tijd voor persoonlijke verzorging of gewoon tijd voor ontspanning en rust.
6 Vormen van balans in je werk
In de afgelopen jaren ontdekte ik meerdere vormen van balans in je werk. Het zijn heel verschillende aspecten waar je naar kunt kijken als je meer balans zoekt in je werk.
1. Balans in moeilijk en makkelijk werk
Wat makkelijke klusjes zijn misschien lekker om de dag rustig mee te kunnen beginnen. Maar ben je er te lang mee bezig, dan dreigt je dag al gauw saai of eentonig te worden. Je haalt daar weinig voldoening uit. Heb je aan de andere kant een paar pittige klussen, dan is dat best lekker voor een tijdje. Even stevig kauwen en je grijze massa aan het werk zetten. Zijn de taken echter erg moeilijk of tijdrovend, dan kost je dat onevenredig veel energie, raak je gefrustreerd en word je wellicht onzeker. Het is van belang dat je werkt hebt dat aansluit bij jouw kennis en ervaring. En waarin een prettige afwisseling van uitdagingen zit.
2. Balans in je planning
Een té rigide of volle planning geeft je al gauw een benauwd gevoel. En de kans is groot dat je vastloopt, doordat je geen tijd meer over hebt voor ad-hoc zaken. Maar te weinig plannen geeft vaak het gevoel dat je dingen aan het vergeten bent en kan je onrustig maken. Of je begint te laat aan dingen waardoor je het niet op tijd afkrijgt.
Elske zocht me op om haar planning te verbeteren. Er stond nagenoeg niets in haar agenda ingepland en er kwam dan ook weinig uit haar handen. Ze miste overzicht in wat ze precies moest gaan doen en plande haar projecten niet goed in. Te weinig plannen maakte haar inactief. Echter een te volle planning gaf haar een benauwd gevoel. Het idee dat je hele dag zit dichtgetimmerd en alle werkzaamheden al vaststaan, gaf haar bij voorbaat al stress. Samen zochten we een balans in haar planning. Een manier om de belangrijkste zaken in de agenda op te nemen, maar voldoende ruimte over te laten voor onverwachte zaken.
3. Balans in ontspanning
Zeker met het thuiswerken hoor ik het vaak: de klusjes in huis vragen om je aandacht en leiden je af. Maar is het nou zo erg om tussen je werkzaamheden door even de wasmachine te starten? Nee, zeker niet. Even bewegen en weg van je werkplek zijn goed om je hoofd een moment van rust te bieden en kort te ontspannen. Echter, wanneer je merkt dat je wel erg vaak naar je wasmachine (of vaatwasser) wandelt, dan is er misschien sprake van uitstelgedrag of ben je een moeilijke klus aan het ontwijken. Herkenbaar? Zoek voor jezelf een goede balans tussen productieve ontspanning en lanterfanteren.
4. Balans in afwisseling
Er zijn weinig mensen die het leuk vinden om de hele dag dezelfde soort werkzaamheden uit te voeren. Ik kan me moeilijk voorstellen hoe je dat vol zou kunnen houden. Aan de andere kant zijn er ook weinig mensen die de hele dag kunnen schakelen van onderwerp naar onderwerp. Ze zijn er trouwens wel. Denk aan een receptioniste die veelvuldig wordt onderbroken in haar administratieve werkzaamheden. Maar je kunt je wel voorstellen dat dit vermoeiend is en dat geconcentreerd werken dan lastig is. Toch wisselen we zelf ook erg vaak van onderwerp, bijvoorbeeld als we tussendoor gauw naar onze e-mail kijken. Of als je onderbroken wordt in je denkwerk door je telefoon. Weg concentratie. Je hoofd is niet gemaakt voor al dat switchen. Zorg dus dat je je denkwerk in stilte en met volle aandacht kunt doen.
5. Balans in betrokkenheid
Ben jij zo’n ideale werknemer? Plichtsgetrouw, hart voor de zaak, zeg je niet gauw nee en werk je zonder morren over? Dan ben je waarschijnlijk inderdaad de ideale werknemer voor je werkgever, maar voor jezelf zit hier wel een prijskaartje aan. Ik zie dit erg veel bij medewerkers in de zorg of in het onderwijs, geen wonder dat hier zoveel mensen uitvallen. Werk je naar je eigen idee te veel of zou je je werk beter los willen kunnen laten? Misschien ben je dan té betrokken en is het tijd om te leren waar je grenzen liggen én te leren je daaraan te houden. Een beetje overwerken is trouwens heel normaal. Nederlanders werken gemiddeld 3 uur over per week, maar dit moet natuurlijk wel bij je passen en niet te gek worden. Betrokken zijn bij je werk is vaak fijn, het geeft aan dat je van je werk houdt, maar zorg ervoor dat je niet jezelf wegcijfert.
Astrid was de spil in het web op de financiële afdeling. Als ervaren senior had ze op alle vragen een antwoord. Iedereen wist haar daar dan ook altijd voor te vinden en ze stond voor iedereen klaar. Ze vond het heerlijk om iedereen te kunnen helpen, maar kwam hierdoor nauwelijks aan haar eigen taken toe. Ze ging uiteindelijk bijna onderdoor aan haar eigen collegialiteit, tot ze inzag dat ze hier het bedrijf en dus ook haar collega’s eigenlijk niet mee hielp.
6. Balans in je energie
De laatste vorm van balans is misschien wel de meest bekende. De balans tussen je energiegevers en energievreters. Oftewel de zaken in je werk die je leuk vindt, waar je van oplaadt, die je energiegeven. En de vervelende aspecten of rotklussen die je energie op slurpen. Als deze twee een negatieve balans hebben, loopt je batterij steeds verder leeg. De kans is groot dat je dat niet lang vol houdt en op den duur omvalt. Mooier is het natuurlijk als je energie in balans is op je werk. Uiteraard mag je moe thuiskomen, maar als je de hele avond alleen nog maar op de bank kunt liggen, is er iets niet goed. Uiteraard helpt het als er thuis ook meer energiegevers dan -vreters zijn, dan is ook je privéleven in balans.
Zoek jij een betere balans in je werk en zoek je daar hulp bij? Als stress coach help ik je graag met het zoeken naar manieren die voor jou goed werken.
Door: Annemiek Tigchelaar
